soi chi mong manh

soi chi mong manh

CHƯƠNG 23

Sau khi đọc xong bức thư của cục trưởng Cục an ninh gửi, Mi-rô-nốp bắt tay vào điều tra người nhân viên điều vận các đoàn tàu chạy đường dài I-van Pê-tơ-rô-vích Xê-mê-nốp.

Nhiệm vụ An-đrây phải giải quyết không có gì khó khăn lắm: Xê-mê-nốp làm việc trên đường sắt Crai-xcơ đã lâu năm, nên nhiều người biết hắn. Việc thu thập tài liệu về Xê-mê-nốp, Mi-rô-nốp làm tương đối nhanh.

I-van Pê-tơ-rô-vích Xê-mê-nốp đến Crai-xcơ sau khi chiến tranh kết thúc, và ngay sau khi phục viên ở quân đội về. Theo các tài liệu về quá trình công tác của Xê-mê-nốp thì hắn đã làm công tác điều vận các đoàn tàu từ những năm trước chiến tranh ở Min-xcơ. Ngay từ những ngày đầu chiến tranh, hắn đã ra mặt trận. Tham gia chiến đấu là lính thường. Cả gia đình gồm vợ và ba đứa con đều bị chết từ đầu chiến tranh, trong cuộc ném bom của địch ở Min-xcơ. Xê-mê-nốp còn lại một mình trơ trọi trên đời. Hắn sống cô độc cho tới nay. Xê-mê-nốp thuê lại một gian nhà nhỏ gần ga của một bà già sống độc thân và ăn cơm tháng do bà chủ nhà nấu.

Xê-mê-nốp không có gì đặc biệt đáng chú ý: chỉ là một nhân viên đường sắt cũng như những người khác. Xê-mê-nốp làm việc cần cù, chưa bao giờ bị chê trách, nhưng chưa được coi là tiên tiến. Hắn thích sống cô đơn, hay cau có và kín đáo với mọi người.

Đó là tất cả những điều Mi-rô-nốp được biết. Lấy cớ là đi tìm phòng để thuê tạm một thời gian, An-đrây đã đến nhà Xê-mê-nốp ở. Căn nhà đã cũ kỹ, ọp ẹp. Ngoài bà chủ nhà và Xê-mê-nốp ra, không còn ai sống trong căn nhà đó nữa. Mi-rô-nốp không thể khai thác gì thêm ở bà chủ nhà được: bà ta rất ít nói. Bà nói về Xê-mê-nốp cũng giống như các bạn đồng nghiệp đã kể về hắn ta.

An-đrây chưa gặp được Xê-mê-nốp: hắn đi công tác và ba ngày nữa mới trở về.

Trên đường về cơ quan, Mi-rô-nốp quyết định ghé vào bệnh viện thăm Xéc-gây Xa-vê-li-ép.

An-đrây ngạc nhiên vì không gặp Xa-vê-li-ép trong phòng bệnh nhân: bà hộ lý hay nói đã nhanh nhẩu khoe là hôm nay, lần đầu tiên anh ta được "phóng thích" ra ngoài trời. Xa-vê-li-ép đang đi dạo trong vườn hoa của bệnh viện. An-đrây gặp Xa-vê-li-ép trên con đường nhỏ phủ đầy lá khô: Xéc-gây đang chống gậy đi từ chiếc ghế đá này sang chiếc ghế đá khác.

-- Thế nào, tôi bước đi ra sao? -- Xa-vê-li-ép vui mừng kêu lên khi trông thấy Mi-rô-nốp. -- Bình thường chứ?.. Chỉ mỗi tội là phải dùng gậy...

-- Được, được. -- Thiếu tá nắm lấy tay anh rung rung nhiều lần. -- Cậu em ạ, cậu khá lắm. Cậu thấy chưa, chỉ tuần này, tuần sau nữa là cậu được xuất viện thôi. Đi nghỉ ở nhà an dưỡng miền Nam. Thật tuyệt.

Xa-vê-li-ép xịu mặt. Vầng trán anh hằn rõ những nếp nhăn.

-- Đồng chí An-đrây I-va-nô-vích ạ, tôi đã nghĩ về nơi nghỉ mát này rồi. Cái đó chẳng làm quái gì. Chỉ còn mấy ngày nữa tôi sẽ khỏi. Tôi không cần điều trị nữa, mà cần làm việc. Tôi đã ngấy cảnh nằm dài đến tận cổ rồi...

-- Xéc-gây này, cậu có biết không, -- Mi-rô-nốp phản đối. -- Bác sĩ người ta rõ hơn cậu... Với lại cậu đi đâu mà vội, trong vòng một tháng, tháng rưỡi thì có gì thay đổi đâu?

-- Đồng chí An-đrây I-va-nô-vích, -- Xa-vê-li-ép nói, giọng trách móc, -- đồng chí cũng đi đến đấy hay sao? Tôi cứ tưởng đồng chí hiểu rõ việc này. "Một tháng, tháng rưỡi"! Nói thì dễ lắm. Nhưng trong một tháng rưỡi đó thì vụ Trê-nhi-a-ép đã kết thúc rồi... mà lại không có mặt tôi. Không có tôi, đồng chí hiểu chứ? Nhưng đây lại là một vụ quan trọng nhất mà tôi được tham gia...

Xa-vê-li-ép buồn rầu thở dài và ngồi xuống ghế đá. Mi-rô-nốp nghĩ: đúng vậy, nếu như Xa-vê-li-ép nói đúng thì sao? Liệu có quá khe khắt nếu tước bỏ quyền hạn và khả năng tham gia của anh tình báo trẻ này vào cuộc điều tra mà suýt nữa anh mất mạng vì tham gia vào đó không?

-- Thôi được, để tôi nghĩ xem. -- Cuối cùng An-đrây nói. -- Có thể tôi sẽ nói giúp cậu một câu. Thôi, thôi, cậu đừng đứng lên, -- anh nắm lấy cánh tay Xéc-gây đang định đứng lên. -- Cậu không muốn đi nghỉ thì phải giữ sức, đừng đi lại vô ích. Bây giờ tôi chưa thể hứa với cậu điều gì cả: trước tiên tôi sẽ nói chuyện với các bác sĩ. Nếu họ không phản đối, tôi sẽ báo cáo với đại tá.

Từ bệnh viện, Mi-rô-nốp đi về Cục an ninh nhà nước. Dọc đường anh ghé vào rủ Lu-ga-nốp, rồi hai người cùng đi đến gặp Xcơ-vô-re-xki.

Ki-rin Pê-tơ-rô-vích rất xúc động về buổi nói chuyện với Xa-vin, ông hài lòng với kết quả buổi nói chuyện đó.

-- Hắn không đến nỗi tồi lắm. -- Ông nói về Xa-vin. -- Con người chân thật, thẳng thắn. Tất nhiên hắn đã bị sa ngã, lầm lạc, nhưng chưa mất hết lương tâm. Không, chưa mất lương tâm. Bây giờ chúng ta giúp đỡ để cậu ấy hồi tỉnh lại. Tất cả cuộc sống của cậu ấy còn ở phía trước, -- đại tá thở dài. -- Nào, thế còn việc Xê-mê-nốp ra sao rồi?

Mi-rô-nốp báo cáo ngắn gọn những điều anh đã khai thác được và nói thêm rằng hiện nay Xê-mê-nốp đang đi công tác vắng, khi nào hắn trở về...

-- Khi nào hắn trở về, -- Xcơ-vô-re-xki ngắt lời, -- thì chúng ta phải nghiên cứu thật cẩn thận anh chàng Xê-mê-nốp này.

-- Hắn ta, thực ra có gì đáng chú ý nhỉ? -- An-đrây hỏi. -- Có liên quan gì đến công việc của chúng ta?

-- Có đấy, -- đại tá nói, vẻ quan trọng, -- Xa-vin đã theo dõi một cuộc gặp gỡ giữa Xê-mê-nốp và Vôi-xê-khốp-xcai-a. Tôi xin nói là cuộc gặp gỡ đó rất đáng chú ý. Có một chi tiết... -- Xcơ-vô-re-xki hóm hỉnh nháy mắt và im bặt.

-- Đồng chí Ki-rin Pê-tơ-rô-vích, -- Mi-rô-nốp vội hỏi, vẻ sốt ruột. -- Chi tiết nào vậy? Xin đồng chí đừng làm mệt óc nhau nữa!

-- Các anh biết không, trong khi kể lại cuộc nói chuyện với Xa-vin, tôi quên khuấy mất một chi tiết: Xa-vin báo cho tôi biết rằng Xê-mê-nốp đã gặp Vôi-xê-khốp-xcai-a và anh chàng Xê-mê-nốp này... quen dùng tay trái!

-- Sao? -- An-đrây thậm chí nhổm dậy. -- Quen dùng tay trái!..

-- Quen tay trái à? -- Lu-ga-nốp ngạc nhiên khẽ kêu lên. -- Đó cũng là một chi tiết thú vị!

-- Bây giờ thì tôi rõ vì sao anh chàng Xê-mê-nốp này lại làm cho đồng chí chú ý như vậy, -- Mi-rô-nốp hể hả nói. -- Như vậy, đồng chí dự đoán là Xéc-gây Xa-vê-li-ép bị...

-- Sao, các anh thông minh đấy, -- Xcơ-vô-re-xki vui vẻ ngắt lời. -- Mới nói thế đã kết luận ngay. "Đồng chí dự đoán"! Dự đoán bây giờ là còn quá sớm, nhưng chúng ta không thể không chú ý đến việc Xa-vê-li-ép bị đâm là do một người thuận tay trái. Các anh còn nhớ kết luận của cuộc khám nghiệm chứ?

-- Sao lại không nhớ được! -- Lu-ga-nốp nói.

-- Cái đó thì rõ rồi, -- Mi-rô-nốp tiếp lời.

-- Bây giờ thế này, -- đại tá tiếp tục. -- Liệu có biện pháp gì để bắt Vôi-xê-khốp-xcai-a phải bộc lộ quan hệ của cô ta với Trê-nhi-a-ép, nếu như cô ta có quan hệ với ông ta, hay ít ra cũng làm cho cô ta chú ý đến số phận của ông ta không? Tôi đã nghĩ về việc này và đi đến kết luận là có thể làm một việc gì theo hướng đó.

-- Thí dụ? -- Mi-rô-nốp hỏi. -- Tôi chưa thấy gì cả.

-- Cậu chưa thấy à? Hỏng. Thế tại sao chúng ta không thả Trê-nhi-a-ép vào cuộc?

-- Trê-nhi-a-ép ấy à? -- An-đrây ngạc nhiên. -- Đồng chí nói đùa! Nhưng... nhưng... khỉ thật! Đồng chí Ki-rin Pê-tơ-rô-vích ạ, thế thì tuyệt! Khám xét phải không?

-- Cậu đã đoán ra, -- Xcơ-vô-re-xki mỉm cười. -- Chính là phải khám xét đấy. Khám ở nơi công tác, trong phòng làm việc. Như vậy chúng ta sẽ làm lộ ra việc bắt giữ Trê-nhi-a-ép. Bây giờ thì có thể được. Thậm chí cần phải như vậy. Nếu Vôi-xê-khốp-xcai-a có quan hệ với Trê-nhi-a-ép, thì tin ông ta bị bắt nhất định sẽ đến tai cô ta và làm cô ta phải suy nghĩ. Cô ta nhất định sẽ có biện pháp nào đó, như vậy là phải bộc lộ ra phần nào. Sao, các anh có ý kiến gì không?

-- Ở đây có một điểm tôi chưa thông, -- Lu-ga-nốp ngập ngừng nói. -- Chúng ta nên có mức độ. Bởi vì nếu biết là Trê-nhi-a-ép đã bị cơ quan an ninh nhà nước bắt, mà Vôi-xê-khốp-xcai-a có quan hệ với hắn, thì cô ta sẽ hủy bỏ cái gì đó và sẽ cắt đứt các đầu mối. Như vậy thì làm sao điều tra được?

-- Sao lại dính đến cơ quan an ninh nhà nước? -- Xcơ-vô-re-xki phản đối. -- Chẳng lẽ tôi lại bảo là cuộc khám xét sẽ do các nhân viên của cơ quan an ninh nhà nước tiến hành hay sao? Công an, anh bạn thân mến ạ, công an. Trê-nhi-a-ép bị công an bắt và ấn tượng đó không làm cho Vôi-xê-khốp-xcai-a quá hoảng sợ.

Sáng hôm sau, một đội công tác, tất cả đều mặc quần áo công an kéo đến công trường Trê-nhi-a-ép làm việc. Qua phòng tiếp khách của thủ trưởng công trường, các nhân viên hành sự đi đến phòng làm việc của Trê-nhi-a-ép và tiến hành cuộc khám xét. Một số cán bộ, nhân viên công trường được mời đến làm chứng, họ được giải thích là cuộc khám xét tiến hành trong lúc Trê-nhi-a-ép vắng mặt, vì ông ta đã bị bắt trên đường đi công tác. Tóm lại, người ta đã làm mọi việc để cái tin Trê-nhi-a-ép bị bắt được tung đi khắp công trường.

Tin đồn về sự kiện này, ngay trong ngày hôm ấy, đã lan ra khắp thành phố Crai-xcơ.

Nhưng ngày hôm ấy và cả ngày hôm sau, Vôi-xê-khốp-xcai-a vẫn không hề tỏ thái độ gì cả. Ba hôm sau, vào lúc chập tối I-van Pê-tơ-rô-vích Xê-mê-nốp đã trở về Crai-xcơ sau đợt công tác.

Từ lúc Xê-mê-nốp về đến Crai-xcơ đã có hai trinh sát viên công an luôn luôn bám sát hắn. Họ hành động rất khéo léo nên Xê-mê-nốp không thể đoán được sự có mặt của họ. Ngay buổi tối đầu tiên, sau khi Xê-mê-nốp trở về, các trinh sát viên đã phải đem hết khả năng, kinh nghiệm và trí tuệ ra để làm việc. Và đã không uổng công! Báo cáo mà họ gửi về cơ quan đã làm cho Xcơ-vô-re-xki, Mi-rô-nốp và Lu-ga-nốp thực sự lo lắng.

Các trinh sát viên báo cáo với đại tá rằng sau khi ở nhà ga về nhà, Xê-mê-nốp ở đó khoảng hai tiếng, sau đó hắn đi dạo phố. Trời đã tối (chả là ngày tháng Mười), những đường phố nhỏ vắng ngắt, chỉ le lói vài ngọn đèn yếu ớt, đang chìm ngập trong bóng đêm. Xê-mê-nốp bước đi chậm rãi, lắc lư, đôi khi hắn dừng lại, đưa mắt nhìn quanh. Mới đầu tưởng như hắn đi về phía ga nhưng bỗng Xê-mê-nốp quay về phía trung tâm thành phố. Sau khi len lỏi qua đám người ồn ào trên những đường phố chính, hắn ghé vào cửa hiệu thực phẩm.

Trong hiệu thực phẩm vào giờ buổi tối này rất đông người. Xê-mê-nốp đi từ quầy này sang quầy khác, không dừng lại chỗ nào cả, dường như hắn đang suy nghĩ nên mua cái gì. Cuối cùng như đã quyết định xong, hắn xếp hàng trong phòng bán thực phẩm. Người đứng trước hắn là... Vôi-xê-khốp-xcai-a. Các trinh sát viên nhận ra Vôi-xê-khốp-xcai-a theo bức ảnh mà đại tá Xcơ-vô-re-xki đã đưa cho họ xem.

Vôi-xê-khốp-xcai-a dường như không hề chú ý đến người đứng ở phía sau. Cô ta đứng đó một vài phút, rồi quay lại phía Xê-mê-nốp, nói với hắn một câu gì đó. Rồi cô ta đi ra khỏi hàng, đến chỗ trả tiền. Vôi-xê-khốp-xcai-a trả tiền xong, cầm lấy hóa đơn và trở lại chỗ xếp hàng đứng trước Xê-mê-nốp. Cô ta lại nói với hắn một vài lời gì đó.

Sau khi lấy hàng, Vôi-xê-khốp-xcai-a thong thả đi về phía cửa hiệu. Ra đến đường, cô ta dừng lại và châm thuốc hút. Đúng lúc đó Xê-mê-nốp đi tới. Vừa từ trong hiệu đi ra, hắn vừa lấy điếu thuốc đưa lên miệng rồi đảo mắt nhìn quanh. Thấy Vôi-xê-khốp-xcai-a đang lúng túng không hút được thuốc vì mỗi lần bật diêm, gió lại thổi tắt, Xê-mê-nốp từ từ tiến lại gần cô ta. vôi-xê-khốp-xcai-a lịch sự mỉm cười, và đưa cho hắn bao diêm.

Xê-mê-nốp cầm và bật diêm bằng tay trái, hắn khéo léo dùng hai bàn tay che gió và châm lửa cho Vôi-xê-khốp-xcai-a hút thuốc, hắn cũng hút và sau đó hai người chia tay.

Tưởng chừng như không có gì đặc biệt xảy ra, nhưng các trinh sát viên đã nhìn thấy rõ: sau khi cầm bao diêm của Vôi-xê-khốp-xcai-a và châm lửa hút thuốc, Xê-mê-nốp đã bỏ bao diêm đó vào túi áo của mình.

Từ biệt Vôi-xê-khốp-xcai-a, Xê-mê-nốp đi đi lại lại mấy lần trên một đường phố chính, rồi quay về phòng điện báo thành phố

Hắn rút trong túi ra một mảnh giấy và đọc, rồi ghi vào tờ điện báo và trao trả qua chiếc cửa nhỏ. Còn mảnh giấy thì hắn xé vụn ra và ném vào sọt rác.

Mảnh giấy mà Xê-mê-nốp nhìn để chép lại nội dung vào tờ điện báo đã được chắp lại. Theo tờ giấy thì đây là một bức điện gửi về Mát-xcơ-va, đến bưu điện trung tâm và lưu lại ở bưu cục cho người nhận là Gri-gô-ri Ma-ca-rô-vích Ma-ca-rốp. Nội dung bức điện như sau: TÌNH TRẠNG SỨC KHỎE CỦA BÀ CÔ XẤU ĐI NHIỆT ĐỘ NGÀY THỨ HAI BA MƯƠI TÁM MẠCH ĐẬP BÌNH THƯỜNG CẦN CÓ MẶT.

Không có chữ ký ở dưới.

Nghe xong báo cáo và đọc nội dung bức điện, Xcơ-vô-re-xki suy nghĩ: bức điện này có ý nghĩa gì đây? Bà cô? Bà cô nào? Xê-mê-nốp và cả Vôi-xê-khốp-xcai-a nữa, có bà cô nào ở Crai-xcơ đâu. Ai là người ẩn dưới danh nghĩa "bà cô"? Tình trạng sức khỏe của ai xấu đi? Có lẽ chính là Vôi-xê-khốp-xcai-a chăng? Cũng có thể. Nhưng còn nhiệt độ? Mạch đập?

Đại tá cho đi tìm ngay Mi-rô-nốp và Lu-ga-nốp đến, rồi ông tự gọi điện thoại cho thiếu tướng Va-xi-li-ép.

Báo cáo của Xcơ-vô-re-xki làm cho thiếu tướng đặc biệt quan tâm.

-- Về người nhận bức điện, tôi muốn nói là anh chàng Ma-ca-rốp ấy, các đồng chí không phải bận tâm

Chúng tôi sẽ tìm ra, -- thiếu tướng hứa. -- Còn về Xê-mê-nốp và Vôi-xê-khốp-xcai-a... thì các đồng chí chịu trách nhiệm. Đưa đầu ra chịu trách nhiệm đấy nhé. Có lẽ chúng đang bàn mưu tính kế gì đó.

-- Đúng, -- Xcơ-vô-re-xki thở dài nói. -- Tất nhiên là chúng phải bàn mưu kế rồi. Nhưng mưu kế gì đây? Tôi sẽ trả giá đắt nếu như biết được.

-- Này đồng chí, -- thiếu tướng cười trong ống máy điện thoại. -- Nếu có ai cung cấp tài liệu cho đồng chí về vấn đề này thì chỉ có thể là Xê-mê-nốp hoặc Vôi-xê-khốp-xcai-a thôi. Nhưng chẳng lẽ lại dò hỏi chúng?

-- Xê-men Pha-đê-ê-vích, đồng chí lại đùa rồi, -- Xcơ-vô-re-xki phản đối. -- Vôi-xê-khốp-xcai-a đã làm cho tôi thực sự lo lắng. Cả Xê-mê-nốp cũng vậy... Nhất là Vôi-xê-khốp-xcai-a. Tôi nghĩ rằng cô ả cầm đầu việc này, mà chúng tôi cho đến giờ vẫn chưa có bằng chứng nào về cô ta cả.

-- Tôi hiểu. -- Thiếu tướng nói, -- tôi hiểu. Chính tôi cũng nghĩ đến chuyện này. Có lẽ chúng ta nên "trao trả" Mi-rô-nốp về Crai-xcơ với Vôi-xê-khốp-xcai-a chăng? Đồng chí thử bàn với các đồng chí ở đấy xem sao, rồi gọi điện cho tôi. Được chứ?

Sau khi nói chuyện với thiếu tướng, Xcơ-vô-re-xki đi đi lại lại trong phòng. Bức điện quái ác vẫn không rời khỏi đầu óc ông. Nhiệt độ, nhiệt độ là nghĩa lý gì? Và bao diêm. Lại một bao diêm nữa...

Mi-rô-nốp và Lu-ga-nốp đến, làm cắt đứt mất dòng suy nghĩ của đại tá. Xcơ-vô-re-xki vắn tắt báo cho hai người biết mọi việc rồi đề nghị:

--Nào, các bạn, chúng ta cùng suy nghĩ xem nên làm gì. Có lẽ An-đrây, cậu lại phải "xuất hiện" ở Crai-xcơ theo ý kiến của Xê-men Pha-đê-ê-vích chăng? Cậu có ý kiến gì về việc này không?

Xcơ-vô-re-xki ngạc nhiên không thấy Mi-rô-nốp trả lời. Thì ra anh không nghe thấy những lời cuối cùng của đại tá. An-đrây đãng trí mân mê mảnh giấy ghi nội dung bức điện trong tay, anh đang tập trung suy nghĩ.

-- Sao? -- Đại tá châm biếm hỏi và chú ý nhìn đôi mắt đăm chiêu của An-đrây. -- Anh bạn trẻ, có gì mà buồn rầu vậy?

-- Sao cơ ạ? -- An-đrây hỏi, dường như sực tỉnh lại. -- Đồng chí nói gì cơ? À phải. Tôi có nên lại "xuất hiện" ở Crai-xcơ không? Khoan đã, xin đồng chí chờ một chút. Phải đấy. Tất nhiên rồi! Hôm nay là ngày thứ mấy nhỉ? Thứ tư à?

-- Thứ tư, -- Xcơ-vô-re-xki khẳng định, ngạc nhiên đưa mắt nhìn Lu-ga-nốp. -- Không sai; cái đó có ý nghĩa gì?

-- Có ý nghĩa quan trọng. Có thể nói là quyết định nữa. -- Mi-rô-nốp nói. -- Hôm nay là thứ tư. Bức điện gửi đi từ bao giờ? Buổi tối à? Như vậy là ngày hôm nay không tính. Ngày mai thứ năm, ngày kia thứ sáu tức là ngày thứ hai tính từ lúc gửi bức điện. Mà ngày thứ sáu thì con tàu số 38sẽ khởi hành đi Mát-xcơ-va, trong con tàu này có một toa do Xê-mê-nốp phụ trách. Tôi biết rõ điều này vì khi ở ngoài ga, tôi đã chú ý xem biểu đồ các con tàu hắn phụ trách. Có lẽ là Xê-mê-nốp đã dùng bức điện báo cho anh chàng Ma-ca-rốp nào đó, rằng thứ sáu hắn sẽ đi Mát-xcơ-va và hẹn gặp tay kia. Theo tôi, ý nghĩa của những chữ "ngày thứ hai ba mươi tám cần có mặt" là như vậy. Còn chỗ nói về mạch đập là: "mạch đập bình thường", thì phải hiểu là điều kiện gặp nhau vẫn bình thường, cũng như mọi khi, như những lần gặp trước.

-- Khá lắm, -- Xcơ-vô-re-xki nói. -- Có thể là đúng. Chà chà, An-đrây, anh cừ thật đấy! Đọc được cả bức điện như thế này! Anh có đề nghị gì về việc này không?

-- Đề nghị gì ạ? -- Mi-rô-nốp nhún vai. -- Theo tôi ở đây đã rõ cả rồi. Khi nào Xê-mê-nốp tới Mát-xcơ-va thì không được rời hắn ra. Sẽ gặp ở Mát-xcơ-va. Phải theo dõi hắn ở mọi nơi, cho đến khi hắn gặp Ma-ca-rốp là người nhận bức điện ấy. Rồi sau đó... sau đó hành động tùy theo hoàn cảnh.

-- Như vậy được đấy, -- Lu-ga-nốp lên tiếng, vẻ mặt đăm chiêu. -- Về Xê-mê-nốp thì không thể nghĩ cách khác được, nhưng còn Vôi-xê-khốp-xcai-a thì nên như thế nào? Theo tôi thì việc An-đrây lại"xuất hiện" ở Crai-xcơ không phải là cách giải quyết tốt. Cậu ấy "trở lại" Crai-xcơ sớm quá. Thời gian còn quá ít kể từ khi An-đrây giả vờ đi khỏi đây. Đồng chí thử nghĩ xem, vừa mới đặt chân đến thủ đô, "ông bạn" của Vôi-xê-khốp-xcai-a đã lập tức quay trở lại. Vậy, vì sao anh ta quay trở lại, để làm gì? Để đưa An-na Ca-di-mi-rốp-na cùng đi và thực hiện yêu cầu của cô ta chăng? Nhưng việc này không thể làm được. Vậy thì anh ta trở lại đây để làm gì? Tôi e rằng việc "trở lại" này không gây cho Vôi-xê-khốp-xcai-a ấn tượng gì khác, ngoài sự nghi ngờ ra. Bởi vì cô ta đâu có phải là ngu ngốc.

-- Có lý đấy, -- đại tá nhận xét và quay về phía Mi-rô-nốp. -- Anh thấy thế nào?

-- Đồng chí Ki-rin Pê-tơ-rô-vích ạ, tôi nghĩ rằng Va-xi-li Nhi-cô-lai-ê-vích nói đúng. Cần phải nghĩ cách khác, nhưng cách nào đây?

-- Chúng ta giải quyết thế này, -- Xcơ-vô-re-xki khẳng định nói. -- Khi nào Xê-mê-nốp lên đường thì chúng ta cử hai nhân viên có kinh nghiệm nhất bám theo hắn. Có lẽ một trong hai anh cũng cần đi nữa. Đến đó sẽ rõ. Còn Vôi-xê-khốp-xcai-a... Vôi-xê-khốp-xcai-a... Tôi định cho gặp Xa-vin, có thể cậu ta sẽ giúp được việc gì chăng. Về việc Mi-rô-nốp "trở lại" Crai-xcơ thì chúng ta chưa giải quyết bây giờ. Tôi sẽ báo cáo và trao đổi với thiếu tướng.

Sau khi Mi-rô-nốp và Lu-ga-nốp ra về, Ki-rin Pê-tơ-rô-vích cũng đi về nhà. Lúc ấy đã bảy giờ tối. Vừa bước vào phòng ngoài, đại tá đã nghe thấy tiếng chuông điện thoại kéo dài.

Đại tá liền cầm lấy ống nghe. Giọng nói hồi hộp ngắt quãng của Xtê-pan Xa-vin vang lên:

-- Đồng chí đại tá, đồng chí đấy phải không? Xa-vin báo cáo. Tôi đang ở trạm điện thoại tự động. Người đàn bà quen biết của chúng ta là gián điệp. Cần phải bắt giữ cô ta ngay. Đồng chí cho phép...

-- Cậu làm sao vậy, điên à? -- Đại tá gay gắt ngắt lời anh ta. -- Những chuyện như thế mà lại nói qua điện thoại à? Cậu gọi điện từ đâu đấy?

-- Tôi ấy à?.. Tôi đang ở trạm điện thoại tự động đây, ở phố Phơ-run-de. -- Xa-vin lúng túng nói.

-- Ở phố Phơ-run-de à? -- Xcơ-vô-re-xki hỏi lại, -- thế thì không xa. Cậu có biết địa chỉ nhà tôi không? Không à? Vậy nghe đây, -- đại tá nói cho Xa-vin biết địa chỉ. -- Cậu đến gặp tôi ngay bây giờ. Và đừng làm những việc ngốc nghếch nữa. Rõ chưa?

-- Rõ rồi ạ. Tôi đến ngay! -- Xa-vin đặt ống nghe xuống.

Mười mấy phút sau tiếng chuông gọi cửa réo lên ở phòng ngoài. "Nhanh thật, -- đại tá thầm nghĩ, ông bất giác nhìn lên đồng hồ trong khi đi ra mở cửa, chắc là cậu ta lại chạy suốt dọc đường"

Xtê-pan Xa-vin đứng ở ngưỡng cửa thở hổn hển, áo tuột cả khuy, còn mũ lưỡi trai hơi tụt về phía gáy.

-- Vào đi, cởi áo ngoài ra, -- Xcơ-vô-re-xki mời anh ta vào nhà. -- Nào, báo cáo xem có việc gì xảy ra vậy?

Xa-vin nói hấp tấp, không ngồi xuống ghế, đôi khi bị sặc và nuốt cả lời:

-- Đồng chí đại tá... Vôi-xê-khốp-xcai-a... Tôi xin báo cáo: cô ta là gián điệp, là địch...Nó... nó... định chạy... ra nước ngoài.

-- Như thế không được, -- đại tá nói giọng trách móc. -- Trước hết cậu hãy ngồi xuống, bình tĩnh lại và kể cho rành mạch, rõ ràng. Sao, Vôi-xê-khốp-xcai-a định chạy ngay hôm nay, ngay bây giờ à? Cậu có vô tình nói với cô ta rằng cậu đang định bắt cô ta không đấy? -- Đại tá cười chế nhạo.

-- Không ạ, -- Xtê-pan vẫn tiếp tục vừa thở vừa nói. -- Không đâu, ai lại thế!.. Tôi không hề nói với cô ta như vậy và cũng không hề tỏ ý gì cả. Nhưng chạy trốn... cô ta định chạy trốn không phải ngày hôm nay, nhưng sắp tới... Một tuần nữa... và cũng có thể là sớm hơn...

-- À ra thế, -- đại tá thở phào nhẹ nhõm. -- Hãy ngồi xuống đã! -- Ông nói và kéo Xa-vin ngồi xuống chiếc ghế bành. -- Cậu biết không? Trước hết cậu phải bình tĩnh lại, phải tỉnh táo, sau đó hãy nói

Đại tá ngồi xuống sau chiếc bàn để đầy sách báo và tranh ảnh rồi cầm một tờ báo làm ra vẻ chăm chú đọc. Cuối cùng, Ki-rin Pê-tơ-rô-vích rời mắt khỏi bài báo mà ông đang đọc, và hất đầu ra hiệu cho Xa-vin biết rằng ông sẵn sàng nghe anh nói. Sau khi đã hoàn toàn trấn tĩnh, Xtê-pan bắt đầu câu chuyện. Lúc này anh nói với vẻ bình tĩnh và sáng suốt hơn lúc mới đến gặp đại tá.

Buổi chiều hôm sau khi ở Cục an ninh về, -- Xtê-pan kể. -- đột nhiên Vôi-xê-khốp-xcai-a đến gặp anh. Nói chung thì cô ta rất ít đến thăm anh. Trong suốt thời gian hai người làm quen nhau, cô ta chỉ đến thăm Xa-vin một vài lần chứ không hơn. Lần này cô ta tỏ ra rất đáng yêu và nhã nhặn. Dường như không có chuyện gì xảy ra ở khách sạn "Đa-ri-an" cả. Về phần Xtê-pan, anh vẫn nhớ tới lời căn dặn của đại tá, nên tỏ ra bình thường như không biết việc gì cả.

Sau khi mời Xtê-pan đi dạo phố, với lý do là thời tiết đẹp, nhưng thực ra là thế nào? Ngoài đường phố gió mạnh, ẩm ướt, nói chung là không phải thời tiết mùa hè. An-na Ca-di-mi-rốp-na dụ dỗ Xtê-pan về nhà mình và lập tức bắt tay vào công việc. Công việc này táo bạo đến nỗi giờ đây nghĩ lại, Xtê-pan còn cảm thấy lạnh gáy...

Vôi-xê-khốp-xcai-a bắt đầu công việc bằng cách kể cho Xtê-pan nghe một câu chuyện xảy ra cách đây mấy năm. Theo lời kể của An-na Ca-di-mi-rốp-na thì năm ấy cô ta đi nghỉ ở Lát-vi-a, gần thành phố ven biển Ven-xpin-xơ. Ở vùng ngoại ô thành phố này có một người đánh cá, đã đứng tuổi và chín chắn. Người ta đã kể cho An-na Ca-di-mi-rốp-na nghe về ông già đánh cá này và bản thân cô ta cũng có lần gặp ông lão: cô ta cùng với một số người nữa đã đi thuyền của ông ra biển để đánh cá...

Theo lời kể của một người bạn thân ông già, cô ta được biết rằng ông này thích kiếm chác bằng nghề buôn lậu. Ông ta bơi thuyền nhanh vun vút không những vào những địa phận đã quy định, mà còn... Vôi-xê-khốp-xcai-a còn biết điều gì đó quan trọng hơn về ông già đánh cá này. Tóm lại, ông ta chính là người mà hiện nay rất cần thiết đối với cô và Xa-vin...

Ngay lúc đó, Vôi-xê-khốp-xcai-a đề nghị Xa-vin đến gặp và đặt quan hệ với ông ta. Trả lời câu hỏi thắc mắc của Xtê-pan là tại sao cô ta phải làm như vậy, Vôi-xê-khốp-xcai-a hỏi lại gay gắt:

-- Thế anh không hiểu gì, không đoán ra điều gì cả hay sao?

Xtê-pan hốt hoảng. Chưa bao giờ An-na Ca-di-mi-rốp-na nói với anh bằng giọng như vậy. Giả sử có người nào đó nói với anh rằng cô ta có thể nói được những câu như vậy, thì anh không thể nào tin được.

Thấy Xtê-pan lúng túng, Vôi-xê-khốp-xcai-a bỗng lập tức đổi giọng: cô ta bắt đầu nói năng dịu dàng, âu yếm, vẻ cầu khẩn. Có thể cho rằng cô ta đang quan tâm đến Xtê-pan, đến số phận của anh.

-- Anh ở đây, ở thành phố Crai-xcơ, ở trong cái đất nước này mà làm gì kia chứ? -- An-na Ca-di-mi-rốp-na hỏi. -- Chẳng làm quái gì cả! Cuộc sống của anh ở đây thế là hết, là tan nát rồi. Anh bị đuổi, bị sỉ nhục. Đấy câu chuyện chiếc máy bay vẫn còn nhớ chứ? Người ta không tha thứ cho anh về chuyện này đâu. Không, không, đừng hòng. Chẳng có gì để mà hy vọng cả. Người ta sẽ không tha thứ đâu. Cái gì đang chờ đợi anh ở phía trước? Nào, hãy tự xét đi, anh như thế này thì có cần thiết cho ai? Anh sẽ đi làm những việc nặng nhọc thấp kém à? Chà! Nhưng anh còn rất trẻ, lại có tài. Anh hiểu biết nhiều. Xtê-pan ạ, chúng ta cùng đi khỏi đây thôi. Đi về đấy, về phương Tây... Ở đó người ta quý trọng con người có tài năng. Bên ấy là tương lai của anh. Thú thật là tôi cũng không thể ở đây được nữa. Tôi đã kiệt sức. Còn ở đó... ở đó chúng ta sẽ hạnh phúc. Cùng nhau...mãi mãi cùng nhau...

Xtê-pan lúng túng, xúc động đến nỗi lắp bắp thốt lên một cách bất lực.

-- Chị...chị nói gì đấy, An-na Ca-di-mi-rốp-na? Sao chúng ta lại đi khỏi đây? Đi đâu?

-- Ngốc ơi là ngô...ốc, -- Vôi-xê-khốp-xcai-a dịu dàng nói, -- đến giờ vẫn chưa hiểu à?

Cô ta bắt đầu giảng giải cho Xtê-pan biết rằng trong những ngày vừa qua cô ta đã suy nghĩ nhiều về số phận của anh (vì cô ta yêu anh. Chẳng lẽ anh không đoán biết được sao?), cô ta suy nghĩ về thân phận người giáo viên thấp kém vô vị của mình, rồi đi đến kết luận rằng con đường tốt nhất đối với cả hai người hiện nay là đi đến phương Tây: đến Thụy-điển hoặc Phần-lan, sang Pháp hoặc Đức (tất nhiên là Tây Đức), đi Mỹ hay bất kỳ nơi nào, miễn sao lánh xa khỏi nơi đây, lánh xa cái đất nước chán ngắt này, nơi mà cuộc sống của cả hai người đều bị o ép.

Vôi-xê-khốp-xcai-a khẳng định như vậy và cô ta đã nghĩ tới ông lão ngư dân, nghĩ tới những việc làm đen tối của ông ta mà cô đã biết. Đó là con người có thể thực hiện kế hoạch của họ là đi sang phương Tây...

"Kế hoạch của họ". Mãi đến lúc này Xtê-pan mới nhận thấy rõ ràng ý nghĩa đáng sợ trong những lời nói của cô ta. Xtê-pan quên hết mọi sự trên đời, quên cả những lời căn dặn nghiêm khắc của đại tá, anh không tự chủ được nữa. Anh quát tháo với Vôi-xê-khốp-xcai-a, anh mắng chửi cô ta thậm tệ. Nhưng cô ta cứ bình thản như không! Cô ta nhìn Xtê-pan với nụ cười buồn rầu, đợi cho anh im lặng, rồi khinh bỉ nói:

-- Đồ ngô...ốc! Đồ ngu đần. Không muốn điều hay thì tôi sẽ nói chuyện với anh cách khác vậy. Anh cứ tưởng rằng tôi sẽ quỳ gối lạy lục anh đấy phỏng? Không đâu! Đừng hòng! Này anh bạn yêu quý, anh có biết rằng nếu anh ở lại đây thì cuộc đời anh sẽ chấm dứt không? Thế nào, không hiểu à? Bây giờ thì sẽ hiểu. Anh nên biết rằng đã có người có trọng trách nắm biết được mọi chi tiết về việc anh định lấy chiếc máy bay chiến đấu phản lực siêu âm và định bay trốn ra nước ngoài. Một trường hợp ngẫu nhiên đã ngăn cản anh thực hiện ý định phản bội đó. Sao? Anh không có ý định đó sao? Thật là buồn cười! Không rõ rồi anh sẽ chứng minh việc này với các tay tình báo viên ra sao, khi họ đã nắm được những tài liệu cần thiết và đạp anh thật lực? Chính anh đã định chuồn bằng chiếc máy bay, anh không thể chối cãi được...

Xa-vin cố gắng im lặng nghe Vôi-xê-khốp-xcai-a. Khó mà nói được anh sẽ hành động ra sao nếu như trong giờ phút này anh không nhớ tới đại tá, nhớ tới lời hứa của anh với ông. Rất có thể là anh sẽ túm lấy Vôi-xê-khốp-xcai-a, lôi cô ta đến đồn công an hoặc nơi nào đó mà cô ta sẽ phải đền tội. Nhưng bây giờ anh không thể hành động như vậy được. Bây giờ giữa anh và người thiếu phụ này còn có đại tá Xcơ-vô-re-xki, Xa-vin đã tự chủ được mình. Hơn nữa, khi nghĩ đến đại tá, đến những lời căn dặn của ông, Xtê-pan bỗng nhanh chóng xác định được tình thế và anh hiểu rằng không nên để cho Vôi-xê-khốp-xcai-a nghi ngờ về mình, cần phải làm cho cô ta tin rằng anh -- Xtê-pan Xa-vin -- là công cụ dễ sai khiến trong tay cô ta.

"Công cụ"! -- Đại tá đã nói lúc bấy giờ. Ồ, chắc đại tá cũng chưa biết rằng ông đã nói đúng biết chừng nào. Mà có lẽ ông đã biết rồi? Nhưng bây giờ không phải là lúc suy xét đến việc ấy

Bây giờ cần phải đóng vai trò của mình, đóng cho tới cùng với bất cứ giá nào.

Nhìn Vôi-xê-khốp-xcai-a, Xtê-pan gượng mỉm cười:

-- Ừ, chị nói đúng đấy! An-na Ca-di-mi-rốp-na ạ! Quả thật, tôi cũng chẳng biết đi đâu được.

Vôi-xê-khốp-xcai-a nhìn Xtê-pan với nụ cười khinh bỉ, đắc thắng. Im lặng một lúc, cô ta lại cất giọng nói. Bây giờ cô ta nói vẻ gay gắt, trịch thượng và ngắn gọn, như người thủ trưởng ra lệnh cho cấp dưới, như người chủ nói với đầy tớ. Cô ta yêu cầu Xa-vin ngay ngày mai phải đi đến Lát-vi-a, đến thành phố Ven-xpin-xơ và nói chuyện với ông già ngư dân (cô ta sẽ đưa địa chỉ của ông ta cho anh) về việc chở hai người qua biển đến một nước lân cận. Trước khi đi, Vôi-xê-khốp-xcai-a nói là cô ta sẽ trao cho Xa-vin một số tiền lớn mà anh phải đưa cho ông già chở thuyền: không phải bỗng dưng mà ông ta lại nhận một việc như vậy.

-- Phải, -- An-na Ca-di-mi-rốp-na nói thêm, nhưng Xa-vin phải báo cho ông lão biết rằng đây mới chỉ là số tiền đặt trước: khi nào hai người sang đến bờ biển bên kia, sẽ trả thêm tiền cho ông ta, mà không phải trả bằng rúp mà bằng đô-la. Bằng đô-la!

Sao? Số tiền đó là bao nhiêu và tại sao cô ta lại có những của này? Số tiền bao nhiêu thì Xtê-pan sẽ biết khi nào cô ta thấy cần cho anh biết, còn về những điều khác, cô ta không muốn trả lời những câu hỏi ngớ ngẩn. Và bây giờ... bây giờ Xa-vin có thể ra về, cô ta hiện giờ không cần đến anh nữa. Đây là tiền đáp máy bay đến Ri-ga và tiền đi đường. Sáng mai, anh phải mua sẵn vé máy bay và đến gặp cô ta để lấy số tiền đặt trước cho người chở thuyền.

Vôi-xê-khốp-xcai-a chỉ tay ra cửa, ra hiệu cho Xa-vin đi về. Khi Xtê-pan, như một con chó vừa bị đánh (đúng, trông anh ta đúng như thế! Chẳng lẽ đây là việc xấu sao?) bước tới gần cửa thì cô ta chợt gọi anh lại.

-- Còn một việc nữa, -- cô ta nói vẻ đe dọa. -- Đừng có ngu xuẩn. Phải nhớ rằng, nếu có điều gì xảy ra thì giữa chúng ta không hề có sự trao đổi gì cả. Không hề có gì cả. Sự mê muội của anh chàng phi công say rượu đã bị đuổi khỏi quân đội, đã bị người phụ nữ mà anh ta cố gắng để đạt được tình yêu cự tuyệt... Lại còn chuyện máy bay, chuyện máy bay thì mọi người sẽ biết ngay. Ai cần phải...

Đó, toàn bộ câu chuyện là như vậy đó.

Xa-vin ngồi trên chiếc đi-văng, cau có nắm chặt bàn tay. Bộ mặt anh nhăn nhó vì tức giận. Thử nghĩ xem: anh, Xtê-pan Xa-vin, một đoàn viên thanh niên cộng sản, con trai của một người bôn-sê-vích, suýt nữa mất đầu vì một con gián điệp ti tiện. Anh đã say mê! Mê ai? Mê ai kia chứ? Ừ, chẳng lẽ anh không đúng sao, khi anh nói rằng cần phải bắt Vôi-xê-khốp-xcai-a, bắt ngay lập tức? Ngay lập tức. Chẳng lẽ anh không đúng ư?

Xcơ-vô-re-xki nhìn Xa-vin, ngắm vẻ mặt tức giận của anh. "Thế nào, -- ông nghĩ, -- những người bạn quý, không đạt kết quả ư? Hỏng việc rồi ư? Và sẽ không đạt được kết quả đâu. Đúng, các người có thể làm điên đầu một anh chàng trẻ tuổi, có thể làm cho anh ta đi lạc đường, làm hư hại cuộc đời anh ta. Điều đó cũng thường xảy ra. Đôi khi cũng có kết quả. Nhưng không thể bắt một con người xô-viết của chúng ta quay lại chống Đảng, chống Chính quyền xô-viết, chống lại nhân dân của mình -- không được đâu!"

Xcơ-vô-re-xki im lặng, Xa-vin cũng im lặng chờ đợi quyết định của đại tá. Cuối cùng, Xcơ-vô-re-xki đứng dậy, đi quanh phòng một vài lần rồi dừng lại trước mặt Xa-vin và nói:

-- Xtê-pan, cậu cừ lắm, cậu không bị mua chuộc. Hừ, còn về việc bắt... bắt Vôi-xê-khốp-xcai-a thì chúng ta sẽ không bắt... -- Đại tá ngừng một chút. -- Hiện giờ...

-- Sao vậy? -- Xtê-pan kinh ngạc. -- Chính cô ta là gián điệp! Tại sao lại thả lỏng cô ta? Hay là... -- Xa-vin bỗng im bặt. -- Hay là... đồng chí không tin tôi, đồng chí đại tá? Đồng chí còn nghi ngờ chăng?

-- Cái cậu này, cậu ngốc thật đấy, sao cậu lại có thể nghĩ như vậy? -- Xcơ-vô-re-xki bực tức thật sự. -- Cậu phải hiểu rằng chỉ riêng có lòng tin của tôi và lời khai của cậu thì còn quá ít. Bắt một con người là một việc hệ trọng. Muốn bắt ai phải có đầy đủ bằng chứng, mà là bằng chứng xác đáng, còn chúng ta thì sao? Chúng ta có gì ngoài lời khai của cậu, mặc dầu tôi rất tin vào những lời nói đó? Chẳng có gì cả. Và cậu muốn rằng để tỏ lòng tin vào lời nói của cậu, tôi phải làm một việc hệ trọng là bắt một con người à? Nhưng ai cho phép tôi làm như vậy? Không được đâu, Xtê-pan ạ. Cậu đang sống trong thời đại như thế nào? Cậu thử nghĩ xem. Giả sử cho rằng cậu đúng: chúng ta bắt Vôi-xê-khốp-xcai-a. Nhưng cô ta sẽ lập tức nói rằng cậu vu khống cô ta, do lòng ghen và để trả thù. Cô ta sẽ kể ra hàng chục người làm chứng, những người này đều biết chuyện cậu say mê cô ta, nhưng lại không biết những điều mà tôi và cậu đã biết. Những người làm chứng tất nhiên sẽ công nhận lời nói của cô ta, và không công nhận những điều cậu kể. Những bằng chứng đó sẽ phản lại cậu, phản lại chúng ta. Cậu hiểu chưa? Không được đâu, anh bạn trẻ ạ. Không thể bắt Vôi-xê-khốp-xcai-a với hai bàn tay trắng được. Cô ta không phải là kẻ ngu đần gì. Xem ra, đây là một con thú, con thú cỡ lớn đấy. Con người như vậy cần phải bắt quả tang, ngay tại chỗ có hành động phạm tội. Đúng, phải bắt tại chỗ có hành động phạm tội.

Đại tá im lặng suy nghĩ, rồi lại tiếp tục đi quanh phòng. Sau đó, có lẽ đã quyết định xong, ông đến gần Xa-vin, ngồi xuống bên cạnh anh và nói:

-- Thế này, Xtê-pan ạ, cậu sẽ phải đi Ri-ga và đến cả Ven-xpin-xơ nữa... Đúng, đúng, phải làm như vậy. Cứ để cho Vôi-xê-khốp-xcai-a làm như cô ta đã định. Hiểu không? Chúng ta sẽ không cản trở cô ta hành động... Theo thời gian đã hẹn. Nhưng chúng ta phải thận trọng, không quyết định mọi việc ngay bây giờ: việc này quan trọng, cần phải báo cáo với Mát-xcơ-va. Chúng ta sẽ làm như thế này: Sáng mai, sau khi cậu lấy vé máy bay và đến gặp Vôi-xê-khốp-xcai-a thì cậu gọi điện cho tôi. Chúng ta sẽ gặp nhau. Lúc đó sẽ quyết định mọi việc.

-- Tại sao phải gọi điện, thưa đồng chí đại tá? Tôi sẽ đi thẳng từ nhà cô ta đến gặp đồng chí ở cơ quan.

-- Không, không được. Nhỡ ra người ta sẽ theo dõi cậu. Anh bạn ạ, việc này phải khéo léo. Mọi sự đều có thể xảy ra. Chúng ta sẽ làm thế này: khi nào cậu xong việc, cậu gọi điện thoại cho tôi, và chúng ta sẽ gặp nhau... gặp nhau... cậu thường ăn sáng và ăn trưa ở đâu nhỉ?

Xa-vin lúng túng nói:

-- Thường tiện đâu ăn đấy, lúc thì ở tiệm cà-phê, lúc thì ở quán ăn, lúc thì ở nhà, ăn toàn đồ nguội...

-- Ở tiệm cà-phê nào? -- Xcơ-vô-re-xki hỏi.

-- Ở nhiều tiệm khác nhau. Thường là ở tiệm cà-phê góc phố Léc-môn-tốp và đại lộ trung tâm.

-- À, cái hiệu ở tầng dưới đất ấy à?

-- Vâng, ở đấy, -- Xa-vin gật đầu.

-- Thôi được, -- đại tá nói, -- chúng ta sẽ gặp nhau trong tiệm cà-phê ấy. Nhưng tôi dặn trước là phải đề cao cảnh giác, nhiệm vụ mà cậu được giao không phải là dễ dàng đâu...

Tìm kiếm với từ khoá:

CHƯƠNG 24

Sáng hôm sau, khi đại tá đến cơ quan, ông gặp một sự việc bất ngờ lý thú: trong phòng khách, Xa-vê-li-ép khiêm tốn ngồi ghé vào một góc ghế:

-- Sao cậu lại đến đây? -- Xcơ-vô-re-xki vờ nghiêm mặt, hỏi -- tại sao không ở bệnh viện?

-- Xin phép báo cáo, -- Xa-vê-li-ép vội đứng dậy, giọng nói ngắt quãng vì cảm động. -- Tôi đã được ra viện. Mới sáng hôm nay. Tôi xin sẵn sàng bắt tay vào việc của mình...

-- Gớm sao cậu nhanh nhẹn thế! "Bắt tay vào việc"! Thế ai sẽ đi điều trị ở nhà nghỉ? Tôi đã nói với cậu thế nào? Không được, phải đi về miền Nam, đến nhà nghỉ thôi. Phải đi nhà nghỉ ngay thôi.

Ki-rin Pê-tơ-rô-vích nói với vẻ nghiêm nghị, khắt khe, nhưng trong đôi mắt của ông ánh lên nụ cười hiền hậu, hóm hỉnh. Xa-vê-li-ép nhận thấy như vậy.

-- Thưa đồng chí đại tá, -- anh mạnh dạn nói, -- tôi đã khỏe, hoàn toàn khỏe. Việc an dưỡng thì có thể để sau này, khi nào... khi nào hoàn thành xong vụ Trê-nhi-a-ép đã.

-- À ra thế đấy! -- Xcơ-vô-re-xki nhíu đôi lông mày lại. -- Tại sao lại như vậy, hả? Thì ra anh và thiếu tá Mi-rô-nốp đã thỏa thuận với nhau sau lưng tôi: anh ta đi đâu thì cậu đi đấy phỏng! "Xa-vê-li-ép không thể nghỉ được trong khi vụ Trê-nhi-a-ép chưa kết thúc"! -- Có lẽ đại tá muốn ám chỉ Mi-rô-nốp.

Xa-vê-li-ép im lặng, anh lúng túng xoay người từ bên nọ sang bên kia.

-- Thôi được, -- đại tá nói. -- Cậu ngồi xuống đây và đợi tôi. Gọi cho tôi thiếu tá Mi-rô-nốp, -- ông nói với người thư ký riêng, -- luôn thể gọi cả Lu-ga-nốp nữa. Mau lên!

Vài phút sau, Mi-rô-nốp và Lu-ga-nốp đã đến. Nhìn thấy Xéc-gây, Mi-rô-nốp thân mật gật đầu chào anh và vui vẻ nháy mắt ra hiệu: coi chừng đấy cậu em ạ, ma quỷ thì đáng sợ, nhưng thánh thần thì khoan dung.

Ki-rin Pê-tơ-rô-vích đang nói chuyện qua điện thoại trực tiếp với Mát-xcơ-va, với tướng Va-xi-li-ép.

Qua những câu nói gián đoạn của đại tá -- "Tuyệt đối không, Xê-men Pha-đê-ê-vích ạ, cậu ta là một thanh niên dũng cảm, không dao động..." "Tôi đồng ý, chúng tôi sẽ cử đi cả hai"..."Vâng, tôi sẽ liên lạc ngay với Ri-ga"... -- họ hiểu rằng trong mấy tiếng đồng hồ vừa qua đã xảy ra những sự việc mới mà họ chưa biết.

Câu chuyện qua điện thoại đã kết thúc, đại tá đặt ống nghe xuống. Có thể thấy rõ là ông đang băn khoăn điều gì đó. Nhưng trước khi bàn bạc với Mi-rô-nốp và Lu-ga-nốp về công việc, kể cho họ nghe về những sự việc tối qua, Xcơ-vô-re-xki lại nói về Xa-vê-li-ép.

-- Thế nào, cậu An-đrây, -- ông hỏi Mi-rô-nốp, -- chúng tôi biết làm thế nào với con người được cậu che chở? Cậu đã nói chuyện với các bác sĩ chưa?

-- Nói rồi, đồng chí Ki-rin Pê-tơ-rô-vích ạ. Các bác sĩ đồng ý để cậu ấy trở lại công tác, nhưng với hai điều kiện. Thứ nhất là trong thời gian một tuần hoặc tuần rưỡi sắp tới không được làm những việc mất nhiều sức lực, nhất là về thần kinh. Điều thứ hai là một vài tháng sau nhất định phải để cho Xéc-gây đi an dưỡng: cần tiếp tục điều trị. Những điều kiện này làm tôi thấy lo ngại, nhất là điều kiện thứ nhất: làm thế nào mà chọn cho cậu ấy công việc không đòi hỏi sự hoạt động của thần kinh? Trong nghề nghiệp của chúng ta dễ gì tìm được một công việc như vậy.

-- Ra thế đấy, "lo ngại". Thế mà cậu ta, Xa-vê-li-ép ấy, đã ở đây rồi. Trong phòng khách ấy.

-- Tôi đã gặp. -- Mi-rô-nốp thở dài. -- Tôi đã nhìn thấy cậu ta. Cần phải nói rằng đồng chí đã đổ vào đầu cậu ấy một gáo nước lạnh.

-- Nước lạnh là nước lạnh, -- đại tá mỉm cười. -- Tôi sẽ lựa chọn cho cậu ta một công việc hợp với sức: vừa cần thiết và quan trọng đối với anh, lại vừa như là đi an dưỡng -- chỉ ngồi nhà và chờ đợi trong khí hậu miền biển. Đúng là ở bờ biển, với nghĩa đen của từ này.

Không đợi cho Mi-rô-nốp hỏi, Xcơ-vô-re-xki đã thuật lại cặn kẽ những sự việc tối qua và những chỉ thị ông vừa nhận được của tướng Va-xi-li-ép.

-- Hãy chú ý xem, câu chuyện mà Vôi-xê-khốp-xcai-a nói với Xa-vin cũng na ná giống câu chuyện Cô-nhi-lê-va đã kể với Trê-nhi-a-ép theo như lời hắn khai. Lý thú đấy chứ? Cũng cùng một nét chữ. Nhưng nét chữ của bọn này lúc nào cũng giống nhau. Đã quyết định rồi, -- Xcơ-vô-re-xki tiếp tục. -- Cử Xa-vin đi Ven-xpin-xơ gặp ông lão ngư dân. Để cậu ấy thỏa thuận với ông ta như Vôi-xê-khốp-xcai-a đã yêu cầu. Còn sau đó như thế nào, thì chắc các cậu đã đoán được. Nhưng cần phải cử đi theo Xa-vin một tình báo viên dũng cảm, nhanh trí, để cùng hoạt động với cậu ta. Chúng ta cử Xa-vê-li-ép, cậu ấy sẽ ở lại đó: ngồi và đợi. Vừa cần cho công tác, và cậu ấy cũng sẽ được phục hồi thêm sức khỏe.

-- Cứ xem cung cách Xa-vê-li-ép ngồi ở phòng khách bây giờ, thì chuyến đi công tác này cậu ta không thích lắm đâu, -- An-đrây nhận xét.

-- Không thích à? -- Xcơ-vô-re-xki cười to. -- Nếu thế thì cậu ấy chẳng hiểu gì cả. Mời cậu ấy vào đây cho tôi.

Xa-vê-li-ép vừa vào đến phòng và rụt rè ngồi xuống ghế, đại tá hỏi ngay:

-- Vậy là, theo tôi được biết thì cậu cho rằng cậu đã ít nhiều được hồi phục sức khỏe và có thể trở lại công tác phải không?

-- Chính thế, thưa đồng chí đại tá. Tôi có thể trở lại công tác ngay ngày hôm nay...

-- Hôm nay à? Chính là đang cần như vậy. Cậu biết không, hôm nay vừa đúng lúc chúng tôi mở một đợt công tác có liên quan đến vụ Trê-nhi-a-ép. Xin nói thẳng là đợt công tác này rất phức tạp, gay go, phải đi khỏi thành phố Crai-xcơ này. Thế nào, có đủ sức không? Có chịu được không?

-- Tôi chịu được, thưa đồng chí đại tá! -- Xéc-gây vui sướng thốt lên. -- Xin đồng chí cứ yên tâm! Tôi sẵn sàng đi ngay bây giờ, ngay phút này.

-- Ngay phút này thì chưa được, nhưng trong ngày hôm nay. Cậu sẽ đi Lát-vi-a. Ở đó có thành phố Ven-xpin-xơ, cậu sẽ đến đấy. Sẽ phải đi hai người. Cậu đi cùng với một quân nhân, một người phi công. Tên họ anh ta là Xa-vin, Xtê-pan Xéc-gây-ê-vích Xa-vin. Mấy phút nữa anh ta sẽ gọi điện cho tôi, gọi điện xong, tôi và cậu sẽ gặp anh ta, lúc đó chúng mình sẽ thảo luận kỹ. Có gì hỏi không?

-- Không ạ, thưa đồng chí đại tá. Mọi việc đều rõ rồi.

-- Nếu rõ cả rồi, thì cậu đi lấy giấy công lệnh và đợi tôi.

Xa-vê-li-ép mặt mày hớn hở, vội bước ra khỏi phòng: nhỡ ra đồng chí đại tá lại thay đổi quyết định, lại cho anh đi an dưỡng thì sao?

Ki-rin Pê-tơ-rô-vích nhìn theo Xa-vê-li-ép rồi quay lại nói với Mi-rô-nốp và Lu-ga-nốp:

-- Thế nào, các bạn trẻ, hai cậu thanh niên Xa-vin và Xa-vê-li-ép sẽ không làm chúng ta thất vọng chứ? Họ sẽ không làm hỏng việc đấy chứ?

-- Tất nhiên là không, -- Mi-rô-nốp khẳng định với đại tá, -- giai đoạn đầu của đợt công tác có thể giao trách nhiệm cho Xa-vê-li-ép. Hoàn toàn được. Cậu ấy sẽ làm tròn trách nhiệm. Và luôn thể theo dõi Xa-vin. Việc này không thừa. Khi nào công việc tiến gần đến giờ phút, gọi là giờ phút cao điểm, lúc ấy nếu chỉ có hai người thì ít quá. Cần phải có Va-xi-li Nhi-cô-lai-ê-vích hoặc tôi đến đấy.

-- Tất nhiên là một trong hai cậu sẽ trực tiếp điều khiển đợt công tác này, không thì cả hai cùng tiến hành, -- Xcơ-vô-re-xki nói. -- Bây giờ đến việc anh chàng Ma-ca-rốp, là người nhận bức điện do Xê-mê-nốp gửi. Về tư cách anh ta, theo thiếu tướng cho biết, thì đã được điều tra. Có thể nói là tư cách bình thường. Dường như anh chàng Ma-ca-rốp này không có tội lỗi gì cả. Nếu có điều đáng chú ý, thì đó là ngành nghề công tác của anh ta: nhân viên bán hàng của một cửa hiệu mua bán đồ cũ. Thiếu tướng Va-xi-li-ép dự đoán rằng anh chàng Ma-ca-rốp này có lẽ chỉ là nhân vật trung gian, làm người liên lạc.

-- Còn anh, -- đại tá quay lại nói với An-đrây, -- có chỉ thị gọi anh về Mát-xcơ-va. Ở đấy người ta mới tìm thấy một đại tá đã về hưu, bạn thân cũ của Trê-nhi-a-ép. Thiếu tướng cho rằng nên để anh nói chuyện với ông ta. Tôi nghĩ, hiện nay không có anh, chúng tôi cũng tiến hành được công việc. Vậy nếu không có điều gì phản đối, thì chuẩn bị lên đường đi thôi.

Mi-rô-nốp vừa định nói điều gì, thì điện thoại đã reo lên.

-- Phải... phải, tôi đây...thế à...đúng, tất nhiên là như đã dự định. Tôi sẽ có mặt... -- đại tá nhìn đồng hồ, -- còn đúng nửa tiếng nữa. Cậu đi chọn bàn ăn và đợi tôi...

Ông từ từ đặt ống nghe xuống.

-- Đấy, -- đại tá nói, vẻ hài lòng. -- Xa-vin vừa gọi điện đấy. Mọi việc anh ta làm xong xuôi cả rồi: đã mua vé đi Ri-ga, đã đến gặp Vôi-xê-khốp-xcai-a. Đã nhận tiền đặt trước cho người chèo thuyền và lời chúc lên đường bình yên của nàng. Bây giờ tôi sẽ đi để biết cụ thể hơn. Xa-vê-li-ép đâu rồi? Kéo cậu ấy lại đây. Nếu không cần hỏi điều gì nữa, thì tôi đi đây. À, mà An-đrây ạ, chắc gì lát nữa sẽ gặp nhau. Nào, tạm biệt anh. Nhớ rằng đừng có ở lại Mát-xcơ-va lâu đấy nhé. -- Ông nắm chặt tay An-đrây.

An-đrây đi Mát-xcơ-va với tâm tư thoải mái: đã đến lúc công việc trôi chảy, giống như tiết trời êm ả. Nhưng An-đrây chắc rằng sự êm ả này chỉ có trong chốc lát, như thời tiết trước cơn giông vậy. Phải, giông tố sắp xảy ra, nhưng ở đâu? Ở Crai-xcơ ư? Hay là ở Mát-xcơ-va? Ngày mai Xê-mê-nốp sẽ đi Mát-xcơ-va và ở đấy, nếu như Mi-rô-nốp đoán đúng, sẽ có cuộc gặp gỡ làm sáng tỏ nhiều vấn đề. Cũng may là trong ngày Xê-mê-nốp đến Mát-xcơ-va, thì Mi-rô-nốp đã có mặt tại đây rồi.

Nhưng sự việc không phải kết thúc ở Xê-mê-nốp. Còn Vôi-xê-khốp-xcai-a thì sao? Vài ngày nữa cô ta sẽ rời khỏi Crai-xcơ. Cô ta mà cất bước lên đường thì công việc sẽ bận không mở mắt ra được. Đúng, An-đrây khẳng định, nếu bây giờ thời tiết êm ả, thì chẳng qua là giai đoạn trước một cơn giông bão. Lại còn Trê-nhi-a-ép... Về Trê-nhi-a-ép hiện giờ cũng chưa có gì thay đổi. Trê-nhi-a-ép vẫn ngồi trong bệnh viện thần kinh và kêu la như chó. Xem ra, ít có hy vọng mau chóng phục hồi lại ngôn ngữ của con người. Cuộc xét nghiệm về thần kinh cũng chưa cho kết quả rõ ràng. Theo Mi-rô-nốp được biết thì các chuyên gia thần kinh cũng không có ý kiến gì khả quan cả: theo tài liệu sơ bộ, thì bệnh của Trê-nhi-a-ép là bệnh trầm trọng, kéo dài...

Cũng chưa có tin gì mới về người anh trai của Cô-nhi-lê-va là Ghê-oóc-ghi Nhi-cô-lai-ê-vích, anh ta vẫn còn lang thang đâu đó trong rừng núi, chưa trở lại An-ma A-ta.

Đó là kết quả mà Mi-rô-nốp và Lu-ga-nốp đã tổng kết trước khi An-đrây lên đường đi Mát-xcơ-va.

Mi-rô-nốp lần này đi bằng máy bay: thời gian rất ngắn.

Ngay sau khi đặt chân đến Mát-xcơ-va anh đi thẳng từ sân bay đến Ủy ban an ninh nhà nước. Như anh dự đoán, ở đó đã có đủ tài liệu để cung cấp cho anh. Người ta trao cho Mi-rô-nốp một tập tài liệu, trong đó có nói rằng đại tá Nhi-cô-lai Gri-gô-rê-vích Su-mi-lốp, năm mươi ba tuổi, do tình trạng sức khỏe kém, đã về hưu cách đây một năm (sức khỏe kém do ảnh hưởng của những vết thương nặng ngoài mặt trận). Ông về sống tại một làng quê ở gần Mát-xcơ-va. Địa chỉ của ông có ghi rõ trong tài liệu. Trong tài liệu cũng có nêu rằng hồi trước chiến tranh, đại tá đã tốt nghiệp Học viện công binh, nghề nghiệp là kỹ sư xây dựng. Tài liệu xác minh rằng trong thời gian học tập ở Học viện, Su-mi-lốp là bạn cùng lớp của Trê-nhi-a-ép.

Sau khi nghiên cứu tập tài liệu, Mi-rô-nốp quyết định phải đi tìm ngay Su-mi-lốp.

An-đrây đi đến làng Su-mi-lốp ở bằng xe lửa chạy điện. Anh dễ dàng tìm ra ngôi nhà của Su-mi-lốp. Đó là căn nhà nhỏ một tầng, có mái hiên rộng lắp kính. Một mảnh vườn nhỏ nối liền với căn nhà, xung quanh có hàng rào bằng cọc gỗ ngắn.

Trên mảnh vườn nhỏ này có một vài cây ăn quả, mấy khóm cây phúc bồn tử. Mới thoạt nhìn, Mi-rô-nốp đã nhận thấy mảnh vườn được chăm sóc chu đáo: các khóm cây được xén tỉa khéo léo, các cây ăn quả được vun trồng cẩn thận.

Cánh cổng gỗ vẫn mở, không có chuông gọi, An-đrây đành phải đi thẳng vào nhà. Anh bước lên bậc thềm và gõ cửa. Trước mặt An-đrây là một người đàn ông thấp béo, mặt khô vàng. Ông ta nhìn anh với vẻ tò mò nhưng thiện cảm, lịch thiệp.

-- Xin lỗi ông, -- Mi-rô-nốp nói, -- tôi cần gặp ông Su-mi-lốp -- Nhi-cô-lai Gri-gô-rê-vích Su-mi-lốp. Đại tá đã về hưu. Có phải nhà ông ở đây không ạ?

-- Anh đoán đúng, -- người đàn ông nói, giọng lanh lảnh. -- Tôi chính là Su-mi-lốp đây. Xin mời anh vào nhà.

Đại tá dẫn Mi-rô-nốp vào một căn phòng nhỏ trang hoàng giản dị, có lẽ là phòng ăn. Sau khi mời khách ngồi, đại tá cũng ngồi xuống chiếc ghế bành bằng mây và đưa mắt dò hỏi nhìn An-đrây.

-- Trước tiên, tôi xin tự giới thiệu, -- An-đrây bắt đầu, -- Tôi là Mi-rô-nốp, nhân viên của Ủy ban an ninh nhà nước thuộc Hội đồng Bộ trưởng Liên-xô. Đây là chứng minh thư của tôi.

Đại tá cầm chứng minh thư, chăm chú xem và trả lại.

-- Tôi xin nghe anh đây, tôi có thể giúp gì anh được?

-- Thưa ông, -- Mi-rô-nốp nói. -- Theo chúng tôi được biết thì trước đây ông có quen biết ông Ca-pi-tôn I-la-ri-ô-nô-vích Trê-nhi-a-ép. Ông có thể cho chúng tôi được biết ít điều về ông ta được không?

-- Ca-pi-tôn Trê-nhi-a-ép ấy à? -- Su-mi-lốp nhắc lại. -- Có, tôi có quen với anh ấy. Ca-pi-tôn trước đây là bạn tôi.

Đại tá buồn rầu thở dài.

-- Xin lỗi, ông vừa nói là "trước đây", -- Mi-rô-nốp hỏi. -- Vậy ông ta làm sao rồi?

Su-mi-lốp suy nghĩ:

-- Thực ra, tôi khó trả lời câu hỏi này, -- trầm ngâm một lúc, đại tá nói. -- Anh ngạc nhiên ư? Anh biết không, trong việc này có sự nhầm lẫn nào đó. Ca-pi-tôn, tôi muốn nói là Trê-nhi-a-ép ấy, hình như đã hy sinh ngay từ đầu chiến tranh. Tôi được biết tin như vậy. Khoảng vài ba năm sau tôi chẳng nhận được tin tức gì về anh ấy và tôi nghĩ rằng anh ấy không còn sống nữa. Sau đó chiến tranh kết thúc, tôi được biết rằng trong số các kỹ sư xây dựng trong quân đội có Trê-nhi-a-ép và anh ta làm việc ở đâu đó rất xa. Tôi hỏi thăm, thì người ta nói rằng đó là Ca-pi-tôn I-la-ri-ô-nô-vích. Tôi nghĩ, thế là cái quái gì nhỉ? Vậy ra là Ca-pi-tôn vẫn còn sống. Nhưng sao lại im lặng thế? Tôi biết được địa chỉ và viết thư; anh ta chẳng có thư từ trả lời gì cả. Nên tôi mới nghĩ là: có thể không phải là anh ta, có thể là trùng tên chăng? Thực ra thì ít người có tên và tên lót này. Tôi thật chẳng hiểu ra làm sao cả.

-- Vậy ông có thể cho biết về ông bạn Trê-nhi-a-ép của ông được không?

-- Ồ, về anh ấy thì có thể nói rất nhiều. Anh ấy là người tốt, một người cộng sản chân chính, và là một kỹ sư giỏi.

Su-mi-lốp hồ hởi kể lại những ưu điểm của người bạn cũ và những sự việc trong quá khứ.

-- Xin ông cho biết là ông có quen biết ai trong số họ hàng thân thích của Trê-nhi-a-ép không ạ? -- An-đrây hỏi sau khi đại tá kết thúc câu chuyện của mình.

-- Không, -- đại tá nói. -- Tôi không quen ai cả. Mà theo tôi, có lẽ Trê-nhi-a-ép không có họ hàng thân thích. Thực ra cũng có một cô gái, tên là Ma-sa. Ca-pi-tôn đối với cô ta rất thân thiết, anh định lấy cô ta. Nhưng chiến tranh đã cản trở mối tình của họ. Còn cô ta... cô ta cho rằng anh ấy đã hy sinh. Thế là, chắc ông cũng biết trong trường hợp đó thì như thế nào. Từ đó đến nay tôi cũng không gặp Ma-sa nữa.

-- Ma-sa à? -- Mi-rô-nốp hỏi lại. -- Ông có thể cho biết họ của cô ta không?

-- Sao lại không? Tôi sẽ nói cả họ cô ta và cả địa chỉ nữa. Tôi còn nhớ là tôi đã ghi vào đâu đó. Để tôi đi tìm.

Su-mi-lốp đi ra khỏi phòng và mấy phút sau trở lại với một quyển sổ tay đã cũ.

-- Đây, mời anh xem: Ma-ri-a Mi-khai-lốp-na Vô-rôn-xô-va. Trước đây cô ấy ở phố Bôn-sai-a Oóc-đưn-ka gần nhà triển lãm Trê-chi-a-cốp. Ông thấy không? Đây là địa chỉ. Nhưng hiện giờ cô ta có còn ở đấy nữa không thì tôi không dám nói, tôi không biết.

-- Tôi muốn hỏi một chút nữa, nếu ông cho phép. Trong số những người có hình trong những bức ảnh này ông có quen biết ai không? -- An-đrây đưa cho Su-mi-lốp một số ảnh, trong đó có ảnh của Trê-nhi-a-ép.

Đại tá cầm lấy ảnh và chăm chú xem, ông đặt từng chiếc sang một bên.

-- Không, -- ông nói. -- Người này tôi không biết, cả người này. Cả người này nữa...

Đến chiếc ảnh của Trê-nhi-a-ép, Su-mi-lốp giữ lại trong tay lâu hơn các chiếc ảnh kia. An-đrây chăm chú nhìn nét mặt của đại tá. Trước đây, ngay sau khi bắt Trê-nhi-a-ép, trong các cuộc hỏi cung An-đrây đã thoáng có ý nghĩ: liệu tên này có phải là người mà hắn ta tự nhận không? Nhưng anh tự thấy là cơ sở để xác minh cho giả thiết này còn quá mỏng manh, nên Mi-rô-nốp không trao đổi với ai về giả thiết của mình. Bây giờ, trong khi nói chuyện với Su-mi-lốp, ý nghĩ đó lại xuất hiện: chà, nếu như Trê-nhi-a-ép lại không phải là Trê-nhi-a-ép thì sao?

Nhưng kìa, Su-mi-lốp thở dài và đặt chiếc ảnh xuống tập ảnh đã xem. Sao vậy? Ông không nhận ra Trê-nhi-a-ép ư? Nghĩa là... nghĩa là đây không phải là Trê-nhi-a-ép? Còn Su-mi-lốp thì dường như thử thách tính kiên nhẫn của An-đrây, ông im lặng mím môi một phút, rồi với tay cầm lấy chiếc ảnh vô phúc đó.

-- Đây, -- ông nói, giọng có vẻ do dự, -- đây có thể là Ca-pi-tôn Trê-nhi-a-ép. Liệu tôi có nhầm không nhỉ?

An-đrây thở phào nhẹ nhõm. Không, không nhầm đâu. Trê-nhi-a-ép, đây là Trê-nhi-a-ép. Nhưng cứ để Su-mi-lốp tự quyết định, không nên hướng dẫn.

-- Xin lỗi ông, Nhi-cô-lai Gri-gô-rê-vích, -- An-đrây mỉm cười, -- tôi không thể góp ý cho ông được. Nghề nghiệp chúng tôi không cho phép. Có lẽ ông tự xác định thì hơn.

-- Đúng, -- Su-mi-lốp nói vẻ chắc chắn hơn. -- Đây chính là Trê-nhi-a-ép. Nhưng sao lại thay đổi nhiều thế này!

Ông cầm chiếc ảnh trong tay một lúc nữa, rồi lại thở dài và đặt chiếc ảnh về một bên và cầm xem tiếp những chiếc ảnh khác. Su-mi-lốp xem lại tập ảnh, không thấy người nào quen cả, ông lại cầm lấy chiếc ảnh Trê-nhi-a-ép. Mi-rô-nốp chăm chú theo dõi nét mặt đại tá, anh lại cảm thấy hồi hộp. Đại tá tiếp tục ngắm nghía tấm ảnh Trê-nhi-a-ép, lúc nhìn gần, lúc nhìn xa.

-- Không phải, -- ông chợt nói và đặt tấm ảnh xuống bàn. -- Tôi sợ rằng tôi đã nhầm. Giống, giống lắm, nhưng tôi vẫn cho rằng đây không phải là Trê-nhi-a-ép. Khuôn mặt dài dài giống anh ấy, nhưng mắt, miệng... không, không phải là anh ấy. Nhất là đôi mắt...

-- Ông Nhi-cô-lai Gri-gô-rê-vích, -- Mi-rô-nốp nói vẻ trách móc, -- liệu có thể nói rõ hơn được không: đây là ai, là Trê-nhi-a-ép? Hay không phải Trê-nhi-a-ép?

-- Nói rõ hơn cho anh biết thì tôi không dám, anh bạn ạ, xin chịu thôi! -- đại tá bỗng bực mình. -- Có thể là Ca-pi-tôn mà cũng có thể là không phải. Con người thay đổi theo thời gian.

Mi-rô-nốp biết rõ ràng Su-mi-lốp sẽ không nói thêm điều gì nữa, ông ta không thể nói vì: đòi hỏi xác định những điều mà chưa thể xác định là không đúng. Anh cảm ơn và từ biệt đại tá ra về.

Về đến Mát-xcơ-va, An-đrây đi thẳng từ ga đến phố Bôn-sai-a Oóc-đưn-ka theo địa chỉ Su-mi-lốp đưa cho anh. Anh nghĩ, biết đâu Ma-ri-a Mi-khai-lốp-na Vô-rôn-xô-va vẫn còn ở chỗ cũ?

Ngày hôm đó, Mi-rô-nốp phải công nhận là một ngày anh gặp may mắn: anh đã gặp bà Vô-rôn-xô-va ở nhà cũ, cũng như lúc trước đã gặp Su-mi-lốp. Bà tiếp đón anh rất lịch sự, nhưng bà tỏ ra thận trọng khi trả lời các câu hỏi của anh. An-đrây cho rằng bà không muốn đả động đến những điều thuộc về dĩ vãng.

-- Có, -- Vô-rôn-xô-va nói, bà có biết Trê-nhi-a-ép, có quen thân với ông ta. Ông ta trước đây là một người tốt.

Tại sao lại "trước đây"? Vì theo bà được biết thì có lẽ ông đã hy sinh từ lâu. Bà nói có vẻ hơi do dự rằng cái tin Trê-nhi-a-ép đã hy sinh cũng chưa được xác minh. Trê-nhi-a-ép có tên trong số những người bị mất tích. Sau đó... sau đó bà gặp một người bạn khác... và hai người kết hôn với nhau. Tất nhiên là bà không tìm kiếm Trê-nhi-a-ép nữa. Thực ra cũng có một lần người ta đến hỏi bà về Trê-nhi-a-ép, nhưng bà chẳng biết nói gì.

Sao? Ai hỏi bà? Đó là một quân nhân. Một ông thiếu tá. Ông ta nói là ở cùng một đơn vị với Ca-pi-tôn I-la-ri-ô-nô-vích Trê-nhi-a-ép. Ông ta tìm hiểu về họ hàng thân thích và bạn bè của Trê-nhi-a-ép. Có điều lạ, là chính ông thiếu tá này lại giống Ca-pi-tôn. Không hoàn toàn giống, nhưng nếu nhìn kỹ thì thấy giống.

-- Bà có quen biết ai trong số những người có ảnh ở đây không?

-- Sao lại không. Đây, chính ông thiếu tá đến hỏi thăm về Trê-nhi-a-ép đây. Chính ông ta đấy. -- Vô-rôn-xô-va cả quyết chỉ vào tấm ảnh của... kỹ sư trung tá Trê-nhi-a-ép Ca-pi-tôn I-la-ri-ô-nô-vích.

-- Bà... -- Mi-rô-nốp húng hắng ho, -- bà không nhầm chứ ạ? Đây chính là ông thiếu tá đến hỏi thăm về Trê-nhi-a-ép phải không ạ?

-- Ồ, -- Vô-rôn-xô-va mỉm cười. -- Sao tôi lại có thể nhầm được? Tôi đã nói với ông là ông thiếu tá này giống Ca-pi-tôn I-la-ri-ô-nô-vích thì sao tôi lại không nhớ mặt ông ta? Ông ta đấy, tôi cam đoan với ông là chính ông ta đấy. Ông có thể tin là như vậy.

Đúng, bây giờ thì không còn nghi ngờ gì nữa: Trê-nhi-a-ép mà thực ra lại không phải là Trê-nhi-a-ép. Hơn nữa tên đội lốt Trê-nhi-a-ép này trước khi đóng vai Trê-nhi-a-ép đã đi thu thập các tài liệu về ông ta, về họ hàng thân thích và những người quen của ông ta...

Sau khi xin lỗi Vô-rôn-xô-va là đã làm mất nhiều thì giờ của bà, Mi-rô-nốp vội trở về Ủy ban an ninh nhà nước.

Tướng Va-xi-li-ép không có mặt ở cơ quan. Một ngày công tác đã trôi qua nhanh chóng, trời đã tối. Đành phải đợi đến mai...

Sáng hôm sau, tướng Va-xi-li-ép vừa đến phòng làm việc, Mi-rô-nốp đã đến gặp ông. Từ khi Mi-rô-nốp ở Crai-xcơ trở về, thiếu tướng vẫn chưa gặp anh. Sau khi chào An-đrây, Xê-men Pha-đê-ê-vích hỏi:

-- Nhìn nét mặt đồng chí, có thể đoán là vừa có chuyện gì đặc biệt xảy ra, phải thế không?

-- Đúng đấy, đồng chí Xê-men Pha-đê-ê-vích ạ, -- Mi-rô-nốp hồi hộp nói.

-- Thế nào, đồng chí báo cáo đi.

-- Tôi vừa đến Mát-xcơ-va hôm qua, -- Mi-rô-nốp báo cáo. -- Tôi đã ghé lại Ủy ban và sau khi nhận được địa chỉ của đại tá về hưu Nhi-cô-lai Gri-gô-rê-vích Su-mi-lốp, tôi liền đến nhà ông ta. Su-mi-lốp ở trong một làng gần Mát-xcơ-va. Đại tá Su-mi-lốp kết bạn với Trê-nhi-a-ép từ hồi...

-- Biết rồi, -- thiếu tướng ngắt lời. -- Tài liệu về Su-mi-lốp tôi đã đọc. Vậy ông ta đã cho đồng chí biết điều gì mới lạ?

-- Su-mi-lốp cho tôi biết về người yêu cũ của Trê-nhi-a-ép là bà Vô-rôn-xô-va. Tôi đã đến nhà bà ta. Tôi đã đưa cho Su-mi-lốp và Vô-rôn-xô-va xem tập ảnh trong đó có ảnh của Trê-nhi-a-ép. Họ đã...

-- Họ đã không nhận ra Trê-nhi-a-ép phải không?

-- Đồng chí Xê-men Pha-đê-ê-vích, -- Mi-rô-nốp ngạc nhiên. -- Sao đồng chí biết?

-- Thôi được, thôi được, chuyện đó sẽ nói sau. Đồng chí hãy báo cáo tỷ mỉ về các sự việc ở nhà Su-mi-lốp và Vô-rôn-xô-va. Thật tỷ mỉ, các chi tiết quan trọng.

Mi-rô-nốp thuật lại toàn bộ câu chuyện đã trao đổi với Su-mi-lốp và Vô-rôn-xô-va. Sau khi kể xong, Mi-rô-nốp lại hỏi:

-- Đồng chí Xê-men Pha-đê-ê-vích, xin đồng chí cho biết, sao đồng chí lại có thể biết là họ không nhận ra Trê-nhi-a-ép và Trê-nhi-a-ép lại không phải là Trê-nhi-a-ép?

-- Ồ, biết chuyện này thì tôi không biết, nhưng tôi không phủ nhận khả năng đó. Vừa rồi đồng chí đến gặp tôi trong trạng thái xúc động, thì tôi có thể biết hôm qua đồng chí ở đâu và tôi cũng dễ dàng hiểu rằng giả thiết của tôi đã được xác minh. Thế đấy, mọi việc rất đơn giản.

-- Vâng, thật là đơn giản! -- Mi-rô-nốp thốt lên. -- Nhưng sao đồng chí lại có thể đoán rằng Trê-nhi-a-ép không phải là Trê-nhi-a-ép? Bằng cách nào mà đoán được?

-- Việc này cũng chẳng có gì lạ cả, -- thiếu tướng bình tĩnh trả lời, -- thực ra mà nói, chính anh đã gợi ý cho tôi điều này.

-- Tôi ấy ạ? -- Mi-rô-nốp kêu lên. -- Tôi ấy ạ? Sao vậy, đồng chí Xê-men Pha-đê-ê-vích? Tôi có nói với đồng chí điều đó đâu? Quả thật cũng có thời gian tôi thoáng có ý nghĩ như vậy. Nhưng, bây giờ tôi thấy ân hận là đã không trao đổi ý kiến ấy ngay cả với đồng chí. Tôi nghĩ, điều đó thật vô lý.

-- Và nghĩ như vậy là vô ích. Còn trao đổi ý kiến, thì dù muốn hay không muốn, đồng chí cũng đã trao đổi với tôi một số vấn đề. Đồng chí nhớ lại xem, đồng chí đã báo cáo về các cuộc hỏi cung lần đầu tiên đối với Trê-nhi-a-ép. Một sĩ quan xô-viết, một người cộng sản, nhưng lại có vẻ lạ lùng, không giống một con người cộng sản: "tôi", "của tôi", "đối với tôi", "tôi đã kết án", "tôi đã thi hành bản án". Tôi còn nhớ là lúc bấy giờ đồng chí nói rằng tác phong của Trê-nhi-a-ép tuyệt nhiên không phù hợp với cuộc sống mà ông ta trải qua. Có phải đồng chí đã nói thế không?

-- Có, -- Mi-rô-nốp trả lời, -- nhưng sao lúc ấy đồng chí không nói gì cả?

-- Thế anh thì sao? -- Thiếu tướng bật cười. -- Chính anh cũng chẳng nói gì cả. Tôi mới chỉ đặt giả thiết, mà đó cần được kiểm tra. Còn kết quả kiểm tra như thế nào thì tự anh biết đấy.

-- À ra thế! -- Mi-rô-nốp thốt lên. -- Bây giờ thì rõ cả. Rõ là tại sao đồng chí cứ cương quyết đòi phải tìm cho được những người bạn cũ và người thân thuộc của Trê-nhi-a-ép, và tôi phải nói chuyện riêng với họ!

-- Có thể là như vậy, -- thiếu tướng lại mỉm cười, -- nhưng công việc hiện giờ không phải ở chỗ đó. Việc này còn quan trọng hơn: đó là việc chúng ta nghĩ tới những người quen cũ của Trê-nhi-a-ép hơi muộn, đã để mất nhiều thời gian, đó là sai lầm, một sai lầm lớn.

-- Đú...úng, -- Mi-rô-nốp buồn rầu nói, -- đã để mất nhiều thời gian. Còn bây giờ thì sao?.. Phải làm lại từ đầu. Biết bao nhiêu lần Trê-nhi-a-ép lại không phải là Trê-nhi-a-ép. Thế đấy, vậy hắn là ai, cái tên đội lốt ây?

Tìm kiếm với từ khoá:

Soi Chi Mong Manh

soi chi mong manh

Trang dau soi chi mong manh gioi thieu

chuong  1 va 2  

chuong  3 va 4 

chuong 5 va 6 

chuong 7 va 8  

chuong 9 va 10 

chuong 11 va 12 

chuong 13 va 14 

chuong 15 va 16 

chuong 17 va 18 

chuong 19 va 20 

chuong 21 va 22

chuong 23 va 24 

chuong 25 va 26 

chuong 27 va 28 

chuong 29          

1001 truyện trinh thám tuyệt hay

     

                                Gồm        “Chiếc Nhẫn Tình Cờ-Những Người Thích Đùa-Pháo Đài Số- Sherlock homes-Điệp Vụ Bí Ẩn-Chinh Đông Chinh Tây-Mười Bảy Khoảnh Khắc Mùa Xuân-Xâu Chuỗi Ngọc Trai-Sự Thật Đàng Sau Cái Chết-Vụ giết Người Trên Sân Gôn-Chuến Tàu 16 Giờ 50-Trại Giam Địa Ngục-Nnghinf Lẻ Một Đêm-Rừng Thẳm Tuyết Dày-Nam Tước Phôn gôn Rinh-xâu chuôi ngoc trai cái kính  chiếc khuy đong soi chi mong manh
 VV…”  https://nhathongnguyen.blogspot.com/2019/01/truyen-trinh-tham.htm

TRUYEN TRINH THÁM

     

 “Chiếc Nhẫn Tình Cờ
Pháo Đài Số
nhưng điêp vu bi ân
nhưng ngươi yhichs đùa
chinh tây
   an mang đêm cuoi năm
-Mười Bảy Khoảnh Khắc Mùa Xuân
-Xâu Chuỗi Ngọc Trai
-Sự Thật Đàng Sau Cái Chết
-Vụ giết Người Trên Sân Gôn-
Chuến Tàu 16 Giờ 50
-Trại Giam Địa Ngục1
-Nnghinf Lẻ Một Đêm
nghin le mot đêm 1-10
-Rừng Thẳm Tuyết Dày
-Nam Tước Phôn gôn Rinh
xâu chuôi ngoc trai
^{Chuyến tàu 16 giờ 50 
chiếc khuy đong}
cái kính
Soi chi mong manh

VV…” 
 https://nhathongnguyen.blogspot.com/2019/01/truyen-trinh-tham.htm